Beceri Analizi Nasıl Yapılır?

Merhabalar. Birkaç haftadır, okulların açılması ile meslek kardeşlerimden gelen soruların yoğunluğu arttı. Bu sorular sıklıkla alan değiştiren ve özel gereksinimli çocuklara bir fayda sağlamak için didinen, farklı branşlardan olan öğretmenlerden geliyor. Özellikle beceri analizi konusunda bol bol soru alıyorum, ben de "Beceri analizi nedir?"den ziyade, "Beceri analizi nasıl yapılır?" üzerine odaklanmak istiyorum bu yazımda. Çünkü "Beceri Analizi Nedir?" başlıklı bir yazım daha öncesinde vardı. Buradan o yazıma ulaşabilirsiniz.

Beceri analizinin basamaklarını yazarken birçok farklı yöntem kullanabilirsiniz:

1. Bunlardan ilki Alberto ve Troutman'ın dilimize çevrilen Uygulamalı Davranış Analizi Kitabı'nda anlatılıyor. Çalışacağınız becerinin bütün hareketlerini liste halinde yazın, sonra bir arkadaşınıza okuyun, siz okurken arkadaşınızın her cümleyi uygulamasını bekleyin. Eksik, yanlış ya da fazla olan maddeleri, kelimeleri şekillendirerek beceri analizinizi oluşturun.
2. Prof. Dr. Bülbin Sucuoğlu'ndan aldığım Uygulamalı Davranış Analizi dersinden ise şöyle bir notum var: Beceriyi uygularken video kaydı alıp, video kaydını izlerken her bir hareketi yazarak beceri analizi oluşturabilirsiniz.
3. Yine aynı dersten başka bir notta ise şu var: Beceriyi yaparken her harekette durup her bir basamağı yazarak da beceri analizi yapılabilir. Her harekette durup yazmak analizin daha sağlıklı olmasını sağlayabilir.
4. Aynı notlarımdan son öneri ise şu: Başka bir yetişkini, beceriyi sergilerken izlemek ve izleme esnasında becerinin basamaklarını yazmak da güzel bir analiz yapma şekli olabilir.
5. Bir de ben bunlar dışında şunu öneriyorum: Bir beceriyi biz de etrafımızdaki insanlar da yanlış yapıyor olabiliriz. (Örneğin tuvalet kullanımı. Birçok yetişkin tuvaleti yanlış şekilde kullanırken bu kullanımı çocuklarına da öğreterek yanlış öğrenimin kuşaklar boyu devam etmesini sağlıyor.) Artık internette her bir becerinin sergilendiği videolar mevcut. O videoları izleyerek de beceri analizi yapılabilir. Bu da ayrı bir bakış açısı sunması açısından bence önemli.

Umarım yardımcı olabilmişimdir. Bundan böyle, soruların tamamına topluca bir cevap olarak bol bol bu yazıyı paylaşacağım sanırım.

Okuyup vakit ayırdığınız için teşekkürler, haftaya görüşmek üzere.